یک باور قدیمی می‌گوید سیستان و بلوچستان یازدهمین سرزمینی است که اهورامزدا آفریده است. این سرزمین باستانی در ادوار مختلف دارای اسامی گوناگون بوده است: سیوستان، سکستان، سیستن، ماساژت، آریا پلیس، درانگیانا، زرنگ، زرنج، نیمروز یا نصف النهار، زاول، زابل و ده‌ها نام دیگر.
گل افشان یکی از شگفت انگیز‌ترین پدیده‌های سیستان و بلوچستان است. سه گل‌افشان این منطقه در “دشت کهیر” واقع شده که دوتای آن‌ها به شکل تپه و دیگری به شکل آتشفشان است.
ایران از محدود نقاطی در دنیا است که دارای گل افشان است. درست در شمال جاده کهیر- تنگ، جنوب جاده کهیر- زرآباد، بزرگ‌ترین کوه گل افشان فعال ایران با ارتفاع حدود ۳۰ متر از سطح زمین قرار دارد. این کوه گل افشان مخروطی شکل و دارای دهانه‌هایی با قطر چندین سانتی متر است. از این دهانه‌ها گل خارج می‌شود و روی دامنه‌های کوه سرازیر می‌شود.
در فاصله‌ی ۱۰ کیلومتری از ساحل دریا، در۱۴ کیلومتری شمال شرقی بندر تنگ، سه گل افشان در وسط جلگه‌ی بزرگ کهیر- تنگ وجود دارد که هر سه فعال هستند. گل‌هایی که از این دهانه‌ها در زمانی در حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه خارج می‌شود به رنگ‌های سبز و خاکستری است. خروج گل‌ها از دهانه با لرزش همراه است. گل خارج شده از کوه سرد است.
مردم محلی این پدیده طبیعی نادر را ناف دریا یا بولوبولو می‌نامند. رسوب گذاری گل و سیال ماندن آب‌های درونی و البته فشار وارد شده از پایین موجب پرتاب شدن آب و گل به همراه گاز به بیرون می‌شود.
از این گل‌ها در کارهای سفال، کوزه گری، آجرپزی استفاده می‌شود. مردم بومی و محلی منطقه، گاهی خود را در این گل‌ها فرو برده و به نماز و دعا و راز و نیاز می‌ایستند و دلیل این است که این مردم گل‌ها را شفا بخش می‌دانند و مقداری از این گل‌ها را همراه خود می‌برند.
البته اثرات شفا بخش این گل‌ها اثبات شده است و در درمان بیماری‌هایی مثل دردهای مفاصل، ستون فقرات، بیماری های عصبی، تنگی عروق، انقباض های عضلانی موثر است.
بومی‌های این منطقه معتقدند دریا آنچه را که گل افشان ببلعد، در چند کیلومتری آن پس می‌دهد. گاهی فعالیت گل افشان به چندین برابر افزایش پیدا می‌کند؛ زمان زلزله، طوفانی و مواج بودن دریا و وقت بارندگی فعالیت گل فشان چندین برابر می‌شود.بالا رفتن از کوه گل افشان این منطقه تقریبا راحت است،البته اگر فصل بارندگی نباشد.
