موزه خصوصی بشرویه
موزه خصوصی بشرویه که در اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۷ افتتاح شده است، نخستین موزه خصوصی ایران است که با همکاری بخش خصوصی در خانه تاریخی ملا عبدالله تونی، واقع در بافت تاریخی شهرستان بشرویه (محله میانده) ایجاد و راهاندازی شده است. این بنا که در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده، دارای بیش از ۲ هزار شی تاریخی است.
این بنا با معماری اصیل خانههای چهار ایوانی صفویه، زادگاه یکی از علمای بزرگ ایران در همین دوره به نام ملا عبدالله تونی بشروی بوده که اجدادشان از اصفهان به بشرویه نقل مکان کرده بودند. ملا عبدالله تونی در این شهر دروس مقدماتی خود را خوانده و سپس به اصفهان بازگشته است. وی در مسیر رفتن به کربلا، در کرمانشاه فوت کرده و در همان جا نیز دفن شده است.
با توجه به گفته افراد محلی، بنای موزه خصوصی بشرویه حدود ۴۰۰ سال قدمت دارد و با توجه به تزئینات معماری آن، تقریبا همزمان با بنای مسجد میانده ساخته شده است. ورودی این بنا در انتهای کوچه بنبستی قرار دارد که بازدیدکنندگان پس از ورود به بنا، داخل دالانی طولانی قرار میگیرند و با چرخشی ۴۵ درجه، از گوشه جنوب شرقی به داخل منزل راه پیدا میکنند.
ایوان زمستانی که در ضلع شمالی بنا قرار گرفته، برای استفاده در فصل زمستان طراحی شده و در فصول سرد سال، بسیار آفتابگیر است. سقف آن دارای رسمی بندیهای گچی بسیار زیبا بوده و در ایوان این مکان، ظروف سفالی و چینی متعلق به دوره صفوی و قاجاری نگهداری میشود.
ایوان تابستانی که در ضلع جنوبی بنا قرار گرفته، علاوه بر آن که به طرف جریان باد غالب شهر طراحی شده، اجازه ورود آفتاب به درون بنا را نیز نمیدهد و به همین دلیل، در فصول گرم سال دارای هوایی خنک است. اکنون ایوان تابستانی جایگاهی برای نگهداری لوازم ریسندگی و بافندگی است.
در این اتاق کندوی بزرگی نصب شده که جهت ذخیرهسازی گندم مورد استفاده قرار میگرفته است. اکنون در این اتاق علاوه بر کندو، خمرههای سفالی، ظروف مختلف استحمام و انواع ترازوها به نمایش گذاشته شده است.
اتاق زمستانی دارای سقفی دوجداره بوده که سقف داخلی با رسمی بندیهای بسیار زیبا تزئین شده است. در حال حاضر در این اتاق لوازم روشنایی، کتابت و صحافی نگهداری میشود. اتاق مهمانخانه که ویژه مهمانان بوده، در داخل ایوان پاییز قرار گرفته و اکنون به فروشگاه موزه تبدیل شده است.
بادگیر سازهای است که معمولا بر فراز اتاقی که در ضلع جنوبی بنا قرار داشته، ساخته میشده است. این سازه دارای شبکههایی است که جریان باد را به اتاق بادگیر هدایت میکند. بادگیر موزه خصوصی بشرویه مرتفع بوده و دارای هفت شبکه است. در حال حاضر، از اتاق بادگیر برای نگهداری انواع قفل و کلید، ادوات جنگی، زیورآلات، ظروف نقشدار و انواع سکههای مختلف استفاده میشود.
در مطبخ موزه خصوصی بشرویه، علاوه بر پخت غذا، پخت نان نیز صورت میگرفته است. در حال حاضر، این مطبخ، محل نگهداری لوازم آشپزی و انواع قاشقها است. اتاق کوچکی جنب مطبخ است که برای تهیه خمیر از آن استفده میکردند و اکنون انواع سماورهای ذغالی و لوازم تهیه چای در آن نگهداری میشود.