باغ و عمارت اکبریه
باغ و عمارت اکبریه مجموعه تاریخی در انتهای خیابان معلم در مرکز استان یعنی بیرجند و در داخل محدوده‌ی روستای تاریخی اکبریه قرار گرفته است.
تفاوت ویژگی‌های معماری در بخش‌های مختلف این بنا نشان‌دهنده‌ی ساخت بنا طی چند دوره است به نحوی که ساخت این مجموعه از اوایل دوره قاجار تا اواخر این دوره و در چند مرحله انجام شده است. این مجموعه شامل چند عمارت است که هرعمارت شامل طبقات متعددی است که به‌وسیله دالان‌های متعدد به یکدیگر راه دارد.
باغ اکبریه با مساحت حدود ۳.۵ هکتار، در بستری کوهستانی قرار دارد و دو بنا در آن دیده می شود. این باغ با دیواره های خشتی از سه طرف محصور شده و فضاهای اصلی معماری آن شامل عمارت اصلی، فضاهای خدماتی و اصطبل است. فضای ورودی باغ اکبریه سردری دارد که در سقف آن تزیینات مقرنس کاری دیده می شود و فرم آن به صورت قوس تیزدار طراحی شده است. صحن اصلی باغ، مستطیلی به ابعاد ۹۴ در ۲۱۷ متر است که امتداد شمالی – جنوبی دارد و عمده ساختمان های آن در سمت جنوب قرار گرفته اند.
در بخش‌هایی از این اتاق‌ها، تزئینات گچی دیده می‌شود و بخش‌هایی از آن نیز فاقد هرگونه تزئین است. هم‌چنین درهای موجود در این عمارت چوبی بوده که با شیشه‌های رنگی تزئین شده‌اند. وجود درختان بلندقامت کاج در دو طرف خیابان اصلی عمارت مرکزی این مجموعه، بر زیبایی و طراوت باغ و نمای آن افزوده است. در طبقه‌ی هم‌کف عمارت مرکزی، تالار زیبا با تزئینات گچی با طرح‌های اسلیمی و درب‌های چوبی وجود دارد هم‌چنین میانه‌ی خانه این عمارت در قسمت ساختمان مرکزی آن قرار دارد.
باغ اکبریه بناهای متعددی را در خود جای داده که هر یک عملکرد خاص خود را دارند و به فراخور نیاز ایجاد شده اند. به طور کلی گسترش ساختمان ها در باغ از شرق به غرب بوده و اولین بنا در شرق محوطه احداث شده است. هر چند که باغ اکبریه و بناهای آن در شرایط زمانی خاصی ساخته نشده اند؛ اما شباهت در ساخت و معماری آن ها کاملا حفظ شده و می توان باغ را یک مجموعه ی کامل به حساب آورد.
