مسجد جامع تیس
جابهار یکی از شهرهای جنوب خاوری استان سیستان و بلوجستان ایران و تنها بندراقیانوسی کشور ایران است که در کرانه دریای مکران و اقیانوس هند قرار دارد. تیس روستایی باستانی از توابع شهرستان چابهار است که در منطقه کوهپایه‌ای در ۵ کیلومتری شمال غربی چابهار واقع شده است. پیشینه باستانی این بندر به دوران هخامنشیان باز می‌گردد و آثار تاریخی بسیاری در این روستا وجود دارد. تیس در سده‌های اولیه اسلامی نیز بندری مهم بوده است. مقدسی مورخ سده چهارم هجری از رونق این بندر در صدر اسلام سخن گفته است. مسجد جامع تیس نیز یادگاری از همین دوران رونق و شکوفایی این بندر در صدر اسلام است.
تیس یکی از بنادر مهم ایران در دریای مکران در زمان هخامنشیان بوده است و پیشتر به آن تیز می‌گفته‌اند. در آن دوران کالاها از آسیای شرقی و هند به بندر تیس می‌آمده‌اند و به مناطق مختلف خاورمیانه، آسیای میانه و قفقاز فرستاده می‌شدند.
این روستا آب و هوای گرم و خشک دارد و آثار تاریخی بسیاری را در خود جای داده است. از مناطق دیدنی شهرستان چابهار می‌توان از مسجد جامع تیس نام برد که در این روستا واقع است. بنای اولیه مسجد جامع تیس یا مسجد طوبی به صدر اسلام باز می‌گردد و قدمت آن ۱۲۵۰ سال است و به روایتی دومین مسجد بعد از اسلام در ایران است.
مسجد جامع تیس از لحاظ معماری و تزیینات داخلی مانند مساجد کشورهای پاکستان و هند است. از عناصر کالبدی و گونه‌ای معماری مساجد ایرانی اسلامی مناره نام دارد و این مسجد مانند اکثر مساجد اهل تسنن دارای یک مناره است به همین دلیل این مسجد قدیمی به مسجد تک مناره نیز شهرت دارد.
مناره و گنبدهای این مسجد با رنگ‌های سبز و قرمز رنگ‌آمیزی شده‌اند و درب‌های آن با شیشه‌کاری‌های منظم و نامنظم رنگارنگ جلوه می‌کنند و نمایی چشم‌نواز به مسجد داده‌اند.
به دلیل بالا رفتن جمعیت روستای تاریخی تیس، مردم این روستا در حال توسعه این مسجد در قسمت شرقی هستند.
