عمارت کلاه فرنگی
در ایران کمتر شهری را خواهید یافت که در آن معماری و بناهای قاجاری باشد اما عمارتی به نام کلاه فرنگی نداشته باشد. بندرعباس هم برای خودش یک عمارت کلاه‌فرنگی دارد که بسیار دیدنی و جالب است.
عمارت کلاه فرنگی؛ گمرک قدیم و تاریخی شهر بندرعباس و محل تجارتخانه داخلی و خارجی بوده است. این ساختمان مربوط به دوره صفویه بوده که در سال ۱۱۱۰ هجری قمری توسط هلندی ها ساخته شده است. این بنا، قلعه ای با ۱۶ برج و ۳ دروازه می باشد و از آنجا که از معماری اروپایی آن زمان تاثیر پذیرفته، به عمارت کلاه فرنگی معروف شده است.
این عمارت در مجاورت اسکله قدیمی بندرعباس در بلوار طالقانی قرار دارد. از آنجا که این عمارت از معماری اروپایی آن دوره تأثیر گرفته، مثل تعداد زیادی از عمارات دوره قاجاریه به عمارت کلاه فرنگی معروف است.
عمارت کلاه فرنگی شامل طبقه همکف برای نگه داری کالا و طبقه دوم برای تشکیلات اداری و سکونت و دو حیاط وسیع عم در شمال مغرب با آب انبارهای متعدد بود. بر فراز طبقه دوم ساختمان هشت گوشی از چوب ساخته بودند که در وسط آن گنبدی مخروطی شکل قرار داشت. گنبد مذکور شبیه به کلاهی بود که در آن روزگاران، مردم اروپایی “فرنگی ها” بر سر می گذاشتند.
به همین سبب آن بخش از ساختمان به کلاه فرنگی شهرت یافت و به تدریج نام کلاه فرنگی به کل عمارت اطلاق گردید. بعد از آنکه هلندی ها از ایران بیرون رفتند از ساختمان مذکور مدت ها به عنوان مرکز حکومت استفاده می شد تا آن که در سال ۱۳۱۹ ه.ق برابر با ۱۹۰۰ میلادی که اداره گمرک در بندرعباس تأسیس گردید، بخشی از آن به گمرک واگذار شد.
