باغ گیاه شناسی
باغ گیاه شناسی ملی، یکی از جاذبه های گردشگری شهر تهران است و مردم بسیاری برای گشت و گذار به آن مراجعه می کنند. در این پارک، طبیعت تمام دنیا را می توان مشاهده کرد! نمونه های ارزشمندی از گیاهان مناطق مختلف دنیا، تحت نظارت کارشناسان و به طور کاملا علمی در این مکان نگه داری می شوند.
اگر می خواهید طبیعت و گونه های گیاهی کل دنیا را مشاهده کنید، باید به باغ گیاه شناسی ملی ایران بروید! این باغ نه تنها به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری شهر تهران شناخته می شود، بلکه از نظر پژوهش های علمی و دانشگاهی هم اهمیت زیادی دارد. بسیاری از گونه های در حال انقراض گیاهان هم در این باغ نگه داری می شوند که این خود اهمیت علمی این باغ را نشان می دهد.
عملیات احداث باغ موزه گیاه شناسی شهر تهران در سال ۱۳۴۷ خورشیدی در یکی از مراتع مربوط به پارک چیتگر در مجاورت اتوبان تهران – کرج آغاز شد. نقشه این باغ را به گونه ای طراحی کرده اند که باغ ایرانی (چهار باغ) را در اذهان همگان به یاد آورد. به همین منظور، میدان بزرگی را در مرکز باغ احداث کردند و چهار بلوار اصلی را از این میدان به هر سو کشیدند. مساحت کل باغ گیاه شناسی ۱۴۵ هکتار است. امروزه باغ گیاه شناسی ملی ایران بزرگترین باغ گیاه شناسی خاورمیانه و یکی از ۱۰ باغ گیاه شناسی برتر کل دنیا محسوب می شود.
حدود ۳۰۰۰ گونه از ارزشمند ترین گیاهان درختی، بوته ای و درختچه ای کل دنیا در این باغ تحت شرایط علمی نگه داری می شوند. گیاهان رویشگاه های مهم ایران از جمله گیاهان زاگرسی و البرزی، خزری و گیاهان بیابانی کشور، در کنار گیاهانی از مهم ترین رویشگاه های جهان همچون مناطق اروپا، آسیا و آمریکا در این مکان دور هم جمع شده اند. همچنین بخش های تخصصی گیاهان صنعتی و گیاهان دارویی، باغ میوه ایرانی و گیاهان پیازدار ایران هم در این مکان وجود دارند.
بسیاری از مهم ترین گونه های گیاهی در حال انقراض جهان در مجموعه باغ گیاه شناسی ملی ایران نگه داری می شوند. تحقیقاتی در زمینه روش های بازآوری و رویش مجدد این گیاهان در اقصا نقاط جهان، توسط کارشناسان این مجموعه در حال انجام است.
باغ گیاه شناسی تهران، از بخش های مختلفی تشکیل شده است که هرکدام ارزش خاص خود را دارند. این بخش ها عبارتند از: باغ صخره ای، بخش رویشگاه قاره آمریکا، قسمت گیاهان دارویی، قسمت رویشگاه قاره اروپا، باغ سیستماتیک، آربراتوم، ناحیه ایرانی و تورانی، گیاهان زاگرس، گیاهان البرز، قسمت رویشگاه هیمالیا، گیاهان حوزه دریای خزر، بخش قطعات نمایشی، گیاهان آذربایجان و قفقاز، باغ های ژاپن و چین، باغ میوه ایرانی، بخش نهالستان، بخش گلخانه ها، جنگل تفریحی و فضای سبز موحوطه های اداری مجموعه.
با ورود به بخش گیاهان حوزه دریای خزر، تصور می کنید که به جنگل های شمال ایران پای گذاشته اید. حتی خاک بخش خزری را هم از خود شمال آورده اند. ساخت ناحیه خزری در این باغ در سال ۱۳۵۱ آغاز شد و همچنان گیاهانی به آن اضافه می شود. ۶۴ گونه درختی و درختچه ای جنگل های شمال کشور، در این محوطه نگه داری می شوند.
عملیات احداث بخش زاگرس مجموعه باغ گیاه شناسی ملی ایران در سال ۱۳۶۷ آغاز شد. در این منطقه ۳ هکتاری، گیاهان مختلف کوه های زاگرس را مشاهده خواهید کرد. حدود ۴۲ گونه درختی و ۳۰ گونه علفی منطقه زاگرس، در موحطه زاگرسی این مجموعه نگه داری می شوند.
در بخش گیاهان حوزه کوه های البرز، گیاهان ارزشمند دامنه های جنوبی رشته کوه البرز نگه داری می شوند. بیش از ۲۴۰ گونه گیاه مختلف، در بخش البرز وجود دارند.
درون باغ گیاه شناسی ملی ایران اجازه پهن کردن بساط پیکنیک ندارید. اینجا با بقیه پارک ها متفاوت است. به هر گوشه آن که بروید، انگار به گوشه ای از دنیا سفر کرده اید. تمامی گیاهان این مجموعه از گونه های ارزشمند دنیا هستند که با زحمت فراوان به این مکان آورده شده و نگه داری می شوند. علاوه بر جنبه تفریحی، این باغ جنبه علمی بالایی هم دارد و بسیاری از دانشجویان رشته گیاه شناسی برای انجام پروژه های خود به این باغ می آیند.
