باغ و عمارت رحیم آباد
مجموعه باغ و عمارت رحیم آباد شهر بیرجند در بلوار پاسداران واقع شده است و به دلیل نوع معماری و تزئینات آن ، جایگاه ویژه ای در باغ های ایرانی دارد.این باغ مربوط به دوره قاجار می باشد. این مجموعه از قسمت های مختلفی همچون باغ ، استخر ، عمارت اصلی ، انبارهای متعدد ، حوض خانه ، اتاق های خدمه و نگهبانان ، اصطبل، حصار و برج های نگهبانی شکل گرفته است. باغ رحیم آباد دارای دو درب ورودی است. که فضای دسترسی به داخل از همین دو درب میسر می باشد.
در سه گوشه حصار گلین باغ بقایای برج ها مشهود است و تنها برج شمال شرقی بنا با ساخت عمارت به کلی از میان رفته است. محور اصلی باغ در حدفاصل دو عمارت و در خط تقارن طولی آن می باشد. این محور با دو حوض ، یک استخر و درختانی در دو سوی مسیر از سایر نقاط متمایز شده که خود جلوه ای از الگوی باغ ایرانی است.
طبقه اول عمارت شامل دو تالار وسیع و اتاق های منفرد است. اصلی ترین بخش این عمارت را تالار آئینه تشکیل می دهد که با انواع تزئینات گچبری به اشکال گل و بوته، نقوش اسلیمی، تصاویر حیوانات و آئینه کاری تزئین شده است. حوضخانه و بناهای وابسته به آن در شرق و یک حمام و تعدادی اتاق که به عنوان سکونت و انبار استفاده می شده است در ضلع جنوبی مجموعه قرار دارد.
این عمارت در سال ۱۳۱۵ هجری قمری به فرمان اسماعیل خان ، فرزند ارشد حشمت اله خان احداث و به عنوان دارالحکومه مورد استفاده قرار گرفت. طراحی باغ نیز چون عمارت آن زیباست و در سوی خیابان اصلی ، درختان بلند سرو خود نمایی می کنند.
این باغ زیبا که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، به عنوان یک مجموعه فرهنگی شامل سفره خانه سنتی و مجتمع کارگاه های آموزش هنرهای سنتی مورد استفاده قرار دارد. این اثر در تاریخ ۲۲ خرداد ۱۳۷۹ با شماره ثبت ۲۷۰۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
